Kontrłata

Czym jest kontrłata w konstrukcji dachu?

Kontrłata to nic innego, jak specjalny drewniany element o charakterze konstrukcyjnej więźby dachowej. Element ten jest stosowany podczas budowy dachów spadowych. Należy jednak pamiętać że ułożenie kontrłat w odniesieniu do łat dachowych jest uwarunkowane przede wszystkim od zaleceń producentów, którzy zajmują się pokryciami dachowymi, ale oprócz tego od kąta nachylenia danej połaci dachowej. Dzięki zastosowaniu takiego rozwiązania, występuje sposobność do wprowadzenia różnorodnych poprawek związanych z położeniem poszycia, ale również instalacji łat i wykonania szczeliny wentylacyjnej. Umiejętne ułożenie kontrłaty wymaga dużej precyzji, ale też dobrego zastosowania konkretnych odległości (odległości takie muszą być w pełni zgodne z typem pokrycia dachowego).

Dodatkowo należy zaznaczyć, że na pionowe kontrłaty powinno zakładać się poziome łacenia. Kontrłaty są bardzo ważnym i znaczącym elementem poszycia dachowego, które jest wykonywane przez dekarzy, a oprócz tego działanie to jest niezbędne w szczególności podczas układania dachówki. Kontrłaty w sposób bezwzględny powinny być wykonane wyłącznie z drewna najwyższej jakości, a więc takiego drewna, które będzie prawidłowo impregnowane, jak również przechowywane. W większości przypadków stosuje się drewno przede wszystkim z sosny, świerku, bądź też jodły. 

Przydatność kontrłaty w konstrukcji dachu – jak zapobiega ona wyginaniu się i osuwaniu elementów dachu

W przypadku, gdy zrezygnujemy z montażu kontrłat musimy liczyć się z tym, że takie działanie może przysporzyć nam wiele problemów. Chodzi tutaj przede wszystkim o kwestię przeciekania dachu, ale również o wyginanie się i osuwanie jego elementów. Do zawilgocenia danej nieruchomości może dojść wtedy, kiedy dana warstwa pokrycia dachowego została w sposób bezpośredni przytwierdzona do rusztu, który został wykonanego z desek. W przypadku wystąpienia takiej sytuacji,  nawet stosowanie folii, która służy do wstępnego krycia, nie przyczyni się w żaden sposób do zniwelowania ryzyka związanego z przemakaniem naszego dachu. Należy także zaznaczyć, że drewno jest to surowiec, które w sposób szybki ulega skurczeniu, jak również jest w stanie rozszerzać się, jeżeli występują niekorzystne warunki atmosferyczne. Dodatkowo po upływie czasu, w miejscach, w których została zamontowana warstwa blachy na gwoździe, istnieje możliwość powstawania wolnych przestrzeni. Spływająca woda w takim przypadku będzie sukcesywnie wnikać w powstałe szczeliny, a tym samym będzie przedostawać się do wnętrza naszego budynku. To z kolei będzie prowadzić do zawilgocenia się zarówno ścian, jak i sufitów.

Kontrłaty spełniają wiele kluczowych funkcji, a do jednych z nich można zaliczyć przede wszystkim:

• Odpowiednie oddzielanie pokrycia dachowego występującej między powłoką wstępną, a konstrukcją nośną,
• Tworzenie szczeliny wentylacyjnej (chodzi tutaj o wlot powietrza, który występuje pod warstwą główną), która sprzyja zapobieganiu gromadzenia się wilgoci, która wnika do wnętrza danego budynku,
• Stanowienie odpowiedniej podstawy, która służy do mocowania elementów związanych z pokryciem dachowym,
• Redukcja nierówności dachu. 

Proszę opisać materiał i wymiary kontrłaty oraz wskazać, jakie wymagania projektowe należy spełnić

Należy zaznaczyć, że zarówno kontrłata, jak i łata przyczyniają się do stworzenia odpowiedniego ołatowania, które odznacza się tym, że stanowi niezbędny aspekt wentylacyjny, ale również bezpieczną bazę do poszycia dachowego. 

Kontrłata jest układana w sposób poziomy wzdłuż dachu. Z kolei łata zostaje montowana na tym deskowaniu. Podczas dokonywania takiej czynności dekarz powinien stosować prawidłowe odległości.

Oczywiście należy pamiętać, że to, co ile trzeba montować kontrłaty, a łaty, jest ustanawiane ściśle przez konkretnego producenta. Powinno trzymać się ściśle takich zaleceń dla danego pokrycia dachowego. 

Kontrłaty drewniane w większości przypadków posiadają takie wymiary jak: 2,5 cm na 5 cm, aczkolwiek trzeba pamiętać, że dane parametry łaty będą uwarunkowane w szczególności od:

• zastosowania konkretnego rodzaju pokrycia dachowego, 
• wagi pokrycia dachowego,
• kąta nachylenia naszego dachu, 
• panujących warunków atmosferycznych, ale również od lokalizacji danego budynku.

Wartość odnosząca się do rozstawu zarówno łat i kontrłat musi być za każdym dobrana zgodnie z zaleceniami danego producenta. Wiodącym parametrem, który ma niezwykle ważny wpływ, jeżeli chodzi o odległość między łatami jest przede wszystkim długość danej dachówki. Odpowiednie rozstawienie listew poziomych będzie istotne w szczególności od względem wykonawczym. Dzieje się tak, gdyż w przypadku ewentualnego przekroczenia wartości granicznych będzie istniało ryzyko nieodpowiedniego przylegania poszczególnych elementów do danej konstrukcji, a to z kolei przyczyni się do tego, że podczas występowania niekorzystnych warunków atmosferycznych będzie występowało duże ryzyko związane z uszkodzeniem ogólnej warstwy wykończeniowej dachu. Dlatego też zamocowanie zarówno kotrałat, jak i łat w zbyt bliskiej odległości od siebie spowoduje, że ostateczny wygląd wizualny nie będzie estetycznyne, ponieważ dachówki będą prezentować się na zbyt długie. 

Trzeba także pamiętać o tym, że odpowiednie wyliczenie, ile łat oraz ile kontrłat będziemy potrzebowali do wykonania danego dachu, nie jest szczególnie skomplikowane. Jedną z najważniejszych aspektów jest to, aby znać wartości osiowe, które pojawiają się między poszczególnymi listwami. W związku z tym wystarczy podzielić prawidłowy wymiar konkretnej połaci przez rozstaw. Jeżeli chodzi o łaty to powinno brać się pod uwagę przede wszystkim wysokość konkretnej połaci. Z kolei, jeżeli chcemy wyliczyć odpowiednią liczbę kontrłat, to powinniśmy skupić się w szczególności na rozpatrywanej płaszczyzny.

Proces montażu kontrłaty oraz koszty związane z jej zakupem i montażem

Jeżeli chodzi o cenę zakupu kontrłaty, której przekrój wynosi 2,5 × 5 centymetrów to musimy liczyć się z kosztem wynoszącym  około 1,20 zł za 1 metr bieżący. Należy także pamiętać, że cena taka będzie stosunkowo wyższa o około 20‒30 groszy w sytuacji, kiedy dane drewno zostanie poddane impregnacji. Kontrłaty dachowe za każdym razem są impregnowane wyłącznie za pomocą certyfikowanych antyseptyków i dokonuje się tego w tartakach. Czynność ta w sposób znaczący przyczynia się do zapobiegania przedwczesnej degradacji drewna, jak również w sposób znaczący przyczynia się do zwiększenia trwałości zastosowanego drewna. 

Trzeba także zaznaczyć, że w chwili obecnej duża ilość dekarzy decyduje się stosować kontrłaty o podobnym wymiarze jak jedna z najpopularniejszych łata, a więc 4×6 cm. Jedną z istotnych korzyści tego rozwiązania jest przede wszystkim duży potencjał przestrzeni wentylacyjnej. Dzieje się tak, ponieważ kontrłata, która posiada wysokość o długości 4 centymetrów przyczynia się do tego, że dach ma o wiele więcej miejsca na wentylację, a dodatkowo daje to możliwość zrekompensowania spowodowanego wybrzuszeniem pokrycia wstępnego, ale również odchylenia wymiarowego naszego dachu, bądź też osłony wlotu powierza w okapie. Dodatkowo należy powiedzieć, że kontrłata, która jest taka sama jak łata (a więc 4×6 cm) w sposób znaczący ułatwia pracę dekarzom, którzy podczas łacenia dach, nie są zmuszeni stosować materiały o dwóch różnorodnych wymiarach.

Wymagania oraz przepisy dotyczących kontrłaty w konstrukcjach dachowych

Przed całym przystąpieniem do robót, które są związane z łaceniem dachu, w pierwszej kolejności trzeba dokładnie sprawdzić zarówno więźbę dachową, jak również geometrię danego dachu. Jeżeli występują jakiekolwiek nierówności płaszczyzn krokwi to trzeba je dokładnie wyrównać. Takiemu skorygowaniu powinny także ulec wszelkie różnice występujące w długości połaci dachowej (zarówno w poziomie, jak i po spadku). Dzięki takiemu rozwiązaniu będziemy mieli sposobność, aby sprawdzić jakość przeprowadzonych prac dekarskich, ale również będziemy w stanie uniknąć wszelkich błędów, które często pojawiają się na etapie łacenia dachu. Należy także w dokładny sposób ustalić długości krokwi, które powinny uzyskać zamierzony rezultat estetyczny w kalenicy. Powinno się to odbyć bez jakiejkolwiek potrzeby dodatkowego docinania dachówki.

Prawidłowe wymiary są za każdym razem ustalane zgodnie ze wzorem:

SL = 1.LA+n x LA+LAF

przy takim wzorze uznaje się, że:

SL = to dana długość krokwi

1.LA = to konkretny rozstaw łaty okapowej

n = ilość występujących rzędów

LA = średnia długość danego krycia (chodzi tutaj o rozstaw łat)

LAF = dana odległość łaty, która występuje, jako ostatnia, licząc od punktu wierzchołkowego kontrłat

W następnej kolejności należy ułożyć membranę paroprzepuszczalną. Na powierzchni takiej membrany paroprzepuszczalnej powinny zostać zamontowane kontrłaty. Trzeba także pamiętać, że oprócz wymienionych wyżej cech, mają one także za zadanie odpowiednie przymocowanie folii, która będzie umieszczona do konstrukcji naszego dachu. Długość wyboru kontrłat musi być uzależniona przede wszystkim od długości krokwi. Kontrłaty muszą się łączyć w części kalenicowej, a następnie powinna zostać zamocowana nakładka, bądź też specjalna docina na ukos, lecz w pionie.

Podsumowanie

Kontrłata w odpowiedni sposób zapobiega przeciekania dachu, a oprócz tego zapobiega jego wyginaniu się oraz osuwanie jego elementów. Kontrłata to  niezwykle istotny element poszycia dachowego. Kontrłaty są za każdym razem wykonywane przez dekarzy. Kontrłata jest istotna podczas podczas układania dachówki. Trzeba jednak pamiętać, że powinny one być wykonane jedynie z drewna, które charakteryzuje się najwyższą jakością. Dlatego trzeba pamiętać, aby drewno było impregnowane, jak również odpowiednio przechowywane. Dlatego najlepiej jest zdecydować się na drewno pochodzące w szczególności  od sosny, świerku, bądź też jodły. Dodatkowo trzeba pamiętać, że gdy decydujemy się zastosowanie kontrłat, musimy wziąć pod uwagę skorzystanie z pomocy specjalisty, który pomoże nam zarówno w samym projektowaniu, jak również w montażu.