Ruska bania – czym jest? Sposób na odporność i dobre samopoczucie
Ruska bania – czym jest?
W ostatnich czasach korzystanie z saun i gorących kąpieli cieszy się rosnącą popularnością. Zwolennicy saunowania wskazują na właściwości prozdrowotne oraz poprawę samopoczucia. Wraz z popularnością saun, do łask wróciła także ruska bania. Czym jest ruska bania i jak z niej korzystać? Jakie korzyści niesie ze sobą?
Co to jest ruska bania?
Ruska bania to rodzaj drewnianej beczki lub niewielkiego drewnianego domku, w którym dzięki elektrycznemu lub opalanemu drewnem piecu, panuje temperatura sięgająca 80 –100 stopni Celsjusza.
Ruska bania wywodzi się z terenów słowiańskiej Rusi, obecnie terenu Rosji i w przeszłości stanowiła miejsce służące nie tylko do relaksu, ale i utrzymania higieny. W ruskiej bani były odbierane porody oraz odbywały się spotkania towarzyskie.
Ze względu na dwie postacie ruskiej bani, w formie domku lub beczki, oferuje ona dwie możliwości użytkowania – jako sauna lub balia kąpielowa. Oba z tych sposobów mają swoje korzyści.
Ruską banię od innych tego typu saun wyróżniał fakt, że w trakcie trwania zabiegu należało chłostać ciało wierzbowymi witkami, tak, aby pobudzić krążenie.
Jak wygląda oryginalna ruska bania?
Zwykle ruska bania to niewielki, drewniany domek w kształcie walca, podzielony na co najmniej dwie izby. Pierwsza z nich służy jako przebieralnia, tam możemy przygotować się do zabiegu lub wypić oczyszczające ziołowe napary, z których często korzysta się w ruskiej bani. W tym pomieszczeniu znajduje się także ława, a jeśli bania należy do tych większych rozmiarów, także prysznic, pod którym można oczyścić ciało przed wejściem do sauny.
Drugie z pomieszczeń to właściwa sauna. W jej centrum znajduje się piec, tradycyjnie opalany drewnem, lub bardziej współczesny piec elektryczny. Piec rozgrzewa do czerwoności ustawione na nim kamienie. Zabieg można rozpocząć dopiero wtedy, gdy kamienie są wystarczająco nagrzane, wtedy polewa się je wodą. Dzięki temu wilgotność w saunie w ruskiej bani jest bardzo duża i sięga niekiedy 90%. Temperatura zwykle waha się od 60 do 100 stopni. Podobnie jak w innych saunach, standardowym wyposażeniem są także drewniane ławy, na których można usiąść lub się położyć.
Ważne jest, aby przy wyjściu znajdowała się beczka z zimną wodą – po wyjściu z ruskiej bani należy schłodzić ciało.
W przypadku kąpielowej ruskiej bani, przypomina ona dużą drewnianą beczkę, którą ustawia się pod gołym niebem.
Jak korzystać z ruskiej bani?
Aby jak najlepiej wykorzystać saunę w ruskiej bani, należy przestrzegać kilku zasad. Z sauny najlepiej korzystać wieczorem, dwie godziny po lekkostrawnym posiłku. Przed wejściem do sauny należy wziąć prysznic i wysuszyć ciało. Najlepszym pomysłem będzie wejście do ruskiej bani nago – możemy wziąć ze sobą ręcznik, aby podłożyć go pod ciało.
W przypadku ruskiej bani, tak jak w przypadku saun suchych, ważne jest naprzemienne ogrzewanie i ochładzanie organizmu oraz odpoczynek.
Przykładowa sesja w ruskiej bani powinna wyglądać mniej więcej w ten sposób; wchodzimy i ogrzewamy ciało przez kilkanaście minut. Następnie wychodzimy z sauny i zaczynając od dołu, schładzamy się w zimnej wodzie. Jest to czas na odpoczynek i relaks, możemy na chwilę położyć się na leżaku. Ruska bania charakteryzuje się większą wilgotnością niż sauna parowa czy sucha; z tego względu jest to sauna mocno wycieńczająca organizm, dlatego tak ważne jest, aby pomiędzy seriami poświęcić chwilę na odpoczynek. Ze względu na ogromną wilgotność, intensywnie się pocimy, dlatego podczas odpoczynku należy pamiętać o nawodnieniu organizmu! Oprócz wody, można do tego celu wykorzystać także napary i herbatki ziołowo-miodowe, popularne w spach.
Cykl ogrzewania i schładzania ciała możemy powtórzyć 3-5 razy. Na zakończenie zawsze chłodzimy i suszymy ciało.
Zamiast okładania się wierzbowymi witkami jak nasi przodkowie, można do tego celu wykorzystać zwinięty w rulon ręcznik; takie chłostanie ciała pobudzi nasze krążenie, ułatwiając pocenie się.
Jak korzystać z ruskiej bani kąpielowej?
Jeśli chcemy korzystać z ruskiej bani w formie balii, najważniejszym krokiem jest rozgrzanie jej do odpowiedniej temperatury. W przypadku pieca elektrycznego jest to banalnie proste, wystarczy ustawić odpowiednią temperaturę, np. 38 stopni na termostacie i piec sam nagrzewa wodę do wybranej temperatury. Dzięki piecowi elektrycznemu nie musimy martwić się i pilnować temperatury wody, gdyż po nagrzaniu piec sam się wyłącza i włącza w momencie gdy woda zacznie stygnąć.
W przypadku balii ogrzewanej piecem opalanym drewnem, sprawa jest nieco bardziej skomplikowana. Należy rozpalić piec i pilnować ognia, a do balii wrzucić termometr do mierzenia temperatury wody. Nie chcemy, aby woda była zbyt gorąca, gdyż wtedy kąpiel nie będzie możliwa.
Zimą takie ruskie banie kąpielowe nagrzewa się do około 37-39 stopni. Balię można nagrzać nawet do 45 stopni, jednak ze względów zdrowotnych nie powinno się zażywać gorących kąpieli w więcej niż 40 stopniach – inaczej niż w przypadku sauny.
Zalety korzystania z ruskiej bani
Ruska bania posiada szereg prozdrowotnych właściwości. Oprócz gwarantowanego głębokiego relaksu i wyciszenia organizmu, dzięki ruskiej bani zahartujemy swój organizm, co poprawi jego odporność. Przebywanie w bardzo wysokiej temperaturze oraz nagłe różnice temperaturowe podczas naprzemiennego ogrzewania i chłodzenia ciała usprawniają pracę układu odpornościowego. Pocenie się pozwala nam na szybkie oczyszczenie organizmu z niektórych toksyn, takich jak związki azotowe – amoniaku czy mocznika, które naturalnie wydalamy wraz z potem. Seanse w ruskiej bani mają także zbawienny wpływ na skórę; dzięki dużej wilgotności i parze, możemy załagodzić trądzik, a skóra stanie się gładsza i bardziej jędrna. Zabiegi w ruskiej bani pozwalają także na regulację krążenia i poprawę metabolizmu, co wspomaga odchudzanie. Ruska bania wpływa także pozytywnie na układ oddechowy, przynosząc ulgę astmatykom i alergikom.
Korzystanie z ruskiej bani obniża napięcie układu nerwowego, co przekłada się na poprawę ogólnego samopoczucia, pozytywnie wpływa także na redukcję nerwobóli czy bólów kręgosłupa.
Z kąpieli w ruskiej bani można korzystać także latem; sprawia to, że mamy więcej energii i lepiej znosimy upały.
Przeciwskazania do korzystania z ruskiej bani
Niestety, jak każda inna sauna, ruska bania nie jest dla każdego. Wystrzegać się przed kąpielą czy seansem saunowym w ruskiej bani powinny osoby cierpiące na choroby związane z układem krążenia, podatne na nagłe krwawienia (w tym o obniżonej krzepliwości krwi), chorujące na nadciśnienie, epilepsję, choroby nowotworowe czy neuropatię układu współczulnego. Z sauny nie powinny także korzystać osoby w ciąży, gruźlicy, alkoholicy czy narkomani (ze względu na częste towarzyszące temu problemy z krzepliwością krwi).
Saunować nie powinny także osoby aktualnie zmagające się z infekcją wirusową, bakteryjną czy grzybiczą, w szczególności jeśli towarzyszy temu podwyższona temperatura ciała.
Przeciwskazaniem do korzystania z sauny będzie także zdiagnozowana jaskra, stany zapalne skóry czy choroby takie jak hemoglobinuria oraz krioglobulinemia.
Jak zbudować ruską banię?
Ruskie banie i balie stanowią nieodłączny element niemal każdego spa czy górskiego kurortu. Jeśli jednak chcemy własnoręcznie wybudować ruską banię na naszym przydomowym podwórku, jest to możliwe. Na rynku istnieje wiele dostępnych modeli, różniących się między sobą rozmiarem i oczywiście ceną. Koniecznym warunkiem do postawienia ruskiej bani w ogródku jest posiadanie około 10-15 metrów kwadratowych wolnego terenu. Teren pod ruską banię powinien być utwardzony – można w tym celu wykorzystać płytę fundamentową, bloczki betonowe lub bardziej estetyczną kostkę brukową.
Warto dokładnie przemyśleć miejsce, w którym nasza bania ma stać; musi znaleźć się obok niej miejsce na zbiornik lub banię z zimną wodą, którą będziemy się schładzać po wyjściu z sauny.
Ruska bania może mieć kształt zarówno klasycznego domku, jak i drewnianego walca. Wybierając ruską banię należy zwrócić uwagę na to, z jakiego drewna jest wykonana. Najbardziej trwałym materiałem będzie świerk skandynawski. Musimy pamiętać także o prawidłowej impregnacji – zarówno z zewnątrz jak i wewnątrz sauny, ze względu na wysoką wilgotność powietrza w środku.
Warto pomyśleć o ociepleniu bani – najlepsze materiały do tego to styropian lub wełna drzewna czy owcza. W przypadku domku, dach możemy pokryć gontem bitumicznym lub drewnianym albo słomą.
Jeśli zależy nam na funkcji dekoracyjnej, ciekawym rozwiązaniem będzie wybór zielonego dachu z trawą i kwiatami, co ułatwi wkomponowanie bani do naszego ogrodu. Niestety, nie jest to rozwiązanie całoroczne, co w okresie zimowym może stanowić problem.
Przy zakupie ruskiej bani pamiętajmy o tym, że wszystkie elementy w środku powinny być wykonane z drewna, zarówno ławy jak i podłoga. Należy także zwrócić uwagę czy ławy nie mają przypadkiem metalowych elementów w łatwo dostępnych miejscach – dzięki temu unikniemy poparzeń.
Przy wyborze oświetlenia zdecydujmy się na szczelne i odporne na temperaturę klosze.
Ruskie banie – cena
Ile kosztuje zakup i montaż ruskiej bani? Cena zależy od wybranego modelu. Te w kształcie balii, oscylują wokół kwoty 10 tys. złotych, a modele wyglądające jak drewniane domki, przeznaczone dla 4-6 osób, kosztują ok. 20-25 tys. złotych. W zestawie z domkiem otrzymujemy także piec i kamienie do bani.
Jeśli zaś zależy nam na nieco niższej cenie, w internecie możemy znaleźć używane balie do kąpieli już za 4-6 tys. złotych.
Pamiętajmy jednak, że koszty nie kończą się na zakupie bani. Jeśli nie jesteśmy w stanie sami zamontować bani ruskiej, warto poprosić o pomoc firmy, zajmujące się tego typu montażem.
Aby bania ruska długo nam służyła, niezbędna jest odpowiednia konserwacja drewna, z którego jest zbudowana – generuje to dodatkowe koszty.
Czy warto korzystać z bani ruskiej?
Podsumowując, regularne korzystanie z bani ruskiej przyniesie nam niezliczone korzyści zdrowotne, które odczujemy nie tylko jako poprawę samopoczucia, ale i kondycji organizmu. Jeśli nie ograniczają nas żadne z przeciwskazań, możemy śmiało wybrać się i na własnej skórze przekonać, czy bania ruska to miejsce stworzone dla nas.
Zobacz też:
Najczęściej zadawane pytania:
Na czym polega ruska bania?
Ruska bania to rodzaj drewnianej sauny. Ma ona zazwyczaj kształt poziomej lub pionowej beczki, rzadziej małego domku. Ogrzewa się ją piecykiem elektrycznym lub opala się drewnem.
Czym się różni bania od sauny?
Szczegółowo, ruska bania jest typem sauny. Natomiast w ogólym rozumieniu określenie sauna odnosi się do klasycznej sauny fińskiej. Sauna fińska jest to rodzaj sauny suchej. Oznacza to, że w środku jest bardzo wysoka temperatura, nierzadko sięgająca nawet 110 – 120°C, ale za to niski poziom wilgotności powietrza – ok 10%. Natomiast ruska bania jest typem sauny mokrej. Temperatura w środku co prawda może dochodzić pod 100 stopni (zazwyczaj 60-100 stopni), ale za to wilgotność powietrza utrzymuje się na poziomie ok 90%.
Czy ruska bania jest zdrowa?
O ile nie należymy do grupy ludzi z przeciwwskazaniami do korzystania z sauny, ruska bania jest zdrowa zarówno dla naszego ciała, jak i ducha, gdyż pomaga zmiejszyć poziom stresu i głęboko się zrelaksować. Lista zalet ruskiej bani i jej korzystego wpływu na zdrowie jest bardzo długa. Pokrótce omawia je powyższy artykuł.
Jak działa bania?
W największym możliwym uproszczeniu: w bali znajduje się piec, na którym rozgrzewa się kamienie. Te z kolei, już po rozgrzaniu, polewa się wodą, tworząc przy tym dużo pary. W ten sposów w środku bani panuje zarówno wysoka temperatura, jak i duża wilgotność powietrza.
Jak długo siedzieć w bani?
W bani nie siedzi się długo. Początkującym nie zaleca się wchodzenia na dłużej niż 5 do 7 minut. Zaawansowani użytkownicy ruskiej bani mogą spędzić w środku kilkanaście minut. Najbardziej doświadczeni wchodzą nawet do 30 -35 minut.
Jak się ubrać do bani?
Zdecydowanie najlepiej jest korzystać z bani nago. Zabieramy ze sobą dwa bawełniane lub lniane ręczniki – jeden do siedzenia, a drugi do okrycia się. Ewentuanie można wejść do bani w bieliźnie, co jednak nie jest dobrym wyborem ze względu na to, że najlepiej pot w saunie będzie odprowadzany przez gołą skórę. Jeśli jednak już wybierzemy ubrać bieliznę, koniecznie wybierzmy uszytą w 100% z naturalnych tkanin, najlepiej z bawełny. Do bani można założyć na głowę czapkę, jednak musi być to czapka z naturalnej wełny. Ma ona za zadanie chronić głowę przed nadmiernym przegrzaniem.
Czy sauna parowa jest zdrowa?
Tak, z kilkoma wyjątami, sauna parowa jest zdrowa dla całego organizmu.
Ile kosztuje Piec do sauny?
W zależności od mocy, piec do sauny to koszt od ok 1 tys zł za piecyk do malutkiej sauny do kilku, nawet kilkunastu tysięcy za piece do dużych saun publicznych
Na co działa sauna fińska?
Sauna fińska ma pozytywny wpływ na poprawę odporności, zdrowie skóry, zdrowie psychiczne i pomaga przy eliminacji toksyn z organizmu.
Ile stopni ma bania?
Ruską banię nagrzewa się od 60 do nawet 100°C, natomiast wodę w bani kąpieowej, czyli bali, podgrzewa się do 35-40°C.